Các sản phẩm in ấn không cần xin giấy phép xuất bản cho mỗi lần in nhưng vẫn phải tuân thủ quy định các quy định pháp luật

Các loại hình in ấn không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Xuất bản về việc cấp phép xuất bản (tức là không cần giấy phép xuất bản do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp hoặc không nhất thiết phải thông qua nhà xuất bản) thường là các loại ấn phẩm không được coi là "xuất bản phẩm" để phổ biến rộng rãi ra công chúng với chức năng như sách, báo, tạp chí, v.v. Chúng bao gồm:

• Tài liệu, văn bản hành chính: Các loại công văn, báo cáo, quyết định, thông báo nội bộ của cơ quan, tổ chức.
• Ấn phẩm phục vụ mục đích nội bộ hẹp: Các tài liệu chỉ lưu hành trong phạm vi một cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp (ví dụ: quy trình nội bộ, tài liệu đào tạo nhân viên không nhằm mục đích kinh doanh hoặc phổ biến rộng rãi).
• Ấn phẩm thương mại, quảng cáo đơn thuần: Tờ rơi, tờ gấp, catalogue sản phẩm, brochure quảng cáo dịch vụ, danh thiếp, thiệp mời... (trừ khi chúng mang nội dung phức tạp, có tính chất như một ấn phẩm thông tin hoặc tuyên truyền). Hoạt động in các ấn phẩm này chủ yếu tuân thủ quy định về quảng cáo, thương mại và in ấn thương mại.
• Bao bì, nhãn mác sản phẩm: Việc in bao bì, nhãn mác phục vụ đóng gói hàng hóa tuân thủ quy định về sở hữu trí tuệ, chất lượng sản phẩm, an toàn thực phẩm... chứ không phải Luật Xuất bản.
• Mẫu biểu, hóa đơn, chứng từ: Các loại giấy tờ dùng trong giao dịch kinh doanh, hành chính.
• Đồ họa, bản vẽ kỹ thuật: Các bản vẽ thiết kế, bản đồ quy hoạch (nếu không được xuất bản thành atlas, tập bản đồ để phát hành rộng rãi).
• Luận văn, đồ án tốt nghiệp: Các sản phẩm học thuật của cá nhân phục vụ mục đích học tập, nghiên cứu và bảo vệ trong cơ sở đào tạo.
• Các ấn phẩm cá nhân: Thiệp chúc mừng, ảnh cá nhân, phả hệ gia đình...

Lý do các loại hình này không cần giấy phép xuất bản:

Chúng không được định nghĩa hoặc coi là "xuất bản phẩm" theo ý nghĩa của Luật Xuất bản (nhằm mục đích phổ biến tri thức, văn hóa, thông tin rộng rãi ra công chúng thông qua hoạt động xuất bản chuyên nghiệp).

Việc in ấn các loại này chủ yếu là hoạt động dịch vụ in thương mại hoặc in nội bộ, phục vụ các mục đích cụ thể khác (hành chính, kinh doanh, cá nhân) và được điều chỉnh bởi các luật, nghị định chuyên ngành khác (như luật thương mại, luật quảng cáo, quy định về hóa đơn chứng từ, v.v.).

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dù không cần giấy phép xuất bản theo Luật Xuất bản, việc in ấn các loại tài liệu trên vẫn phải tuân thủ các quy định pháp luật khác, đặc biệt là các quy định về cấm phổ biến thông tin gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, đạo đức xã hội, xuyên tạc sự thật, vu khống... Nếu nội dung in ấn vi phạm các quy định này, cơ sở in và cá nhân, tổ chức yêu cầu in vẫn sẽ bị xử lý theo pháp luật hiện hành.

Các căn cứ pháp lý cho những nội dung tôi đã trình bày ở trên chủ yếu nằm trong các văn bản sau:

Luật Xuất bản số 19/2012/QH13 được Quốc hội thông qua ngày 20 tháng 11 năm 2012 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2013. Đây là văn bản pháp lý cao nhất quy định về hoạt động xuất bản tại Việt Nam. Các điều khoản quan trọng liên quan bao gồm:

• Điều 1: Quy định về phạm vi điều chỉnh của Luật, xác định hoạt động xuất bản bao gồm xuất bản, in và phát hành xuất bản phẩm.
• Điều 3: Nêu rõ vị trí, mục đích của hoạt động xuất bản, nhấn mạnh đến việc phổ biến tri thức, văn hóa, thông tin rộng rãi ra công chúng. Điều này ngầm định giới hạn phạm vi điều chỉnh đối với các ấn phẩm có tính chất phổ biến thông tin rộng rãi.
• Điều 4: Giải thích các thuật ngữ, trong đó định nghĩa "xuất bản phẩm" là sản phẩm có nội dung thông tin được thể hiện bằng chữ viết, hình ảnh, âm thanh hoặc các hình thức khác thông qua hoạt động xuất bản. Các loại hình in ấn bạn liệt kê thường không đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để được coi là "xuất bản phẩm" theo định nghĩa này, đặc biệt là về mục đích phổ biến rộng rãi.
• Chương III: Quy định về hoạt động xuất bản, bao gồm việc đăng ký xuất bản và trách nhiệm của nhà xuất bản. Việc các loại hình in ấn bạn đề cập không thuộc đối tượng này cho thấy chúng không nằm trong quy trình xuất bản chính thức.
• Chương IV: Quy định về hoạt động in và phát hành xuất bản phẩm. Các loại hình in ấn không phải xuất bản phẩm sẽ không chịu sự điều chỉnh trực tiếp của chương này về giấy phép in xuất bản phẩm.
• Điều 22: Quy định về các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động xuất bản, liên quan đến nội dung thông tin. Dù không cần giấy phép xuất bản, các ấn phẩm in ấn khác vẫn phải tuân thủ các quy định này.

Nghị định số 195/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xuất bản ban hành ngày 21 tháng 11 năm 2013. Nghị định này cụ thể hóa các quy định của Luật Xuất bản, làm rõ hơn về quy trình, thủ tục và các loại hình xuất bản phẩm. Mặc dù Nghị định này tập trung vào việc thi hành Luật Xuất bản đối với xuất bản phẩm, nhưng nó cũng gián tiếp khẳng định những loại hình không được coi là xuất bản phẩm sẽ không thuộc phạm vi điều chỉnh về cấp phép xuất bản.

Các văn bản pháp luật chuyên ngành khác: Như bạn đã đề cập, việc in ấn các loại hình như ấn phẩm thương mại, bao bì, hóa đơn... còn chịu sự điều chỉnh của các luật và nghị định khác như:

• Luật Thương mại: Điều chỉnh các hoạt động thương mại, bao gồm quảng cáo, in ấn thương mại.
• Luật Quảng cáo: Quy định về nội dung và hình thức quảng cáo trên các ấn phẩm.
• Các quy định về hóa đơn, chứng từ của Bộ Tài chính: Điều chỉnh việc in ấn và sử dụng hóa đơn, chứng từ.
• Luật Sở hữu trí tuệ: Bảo vệ quyền tác giả đối với các thiết kế bao bì, nhãn mác.
• Các quy định về tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm và an toàn thực phẩm: Điều chỉnh nội dung in trên bao bì, nhãn mác sản phẩm.
• Các quy định về văn bản hành chính: Điều chỉnh việc ban hành và in ấn các văn bản của cơ quan nhà nước.

Tóm lại, việc các loại hình in ấn bạn liệt kê không cần giấy phép xuất bản theo Luật Xuất bản xuất phát từ việc chúng không được định nghĩa là "xuất bản phẩm" theo Luật này và mục đích in ấn của chúng không nhằm phổ biến thông tin rộng rãi như sách, báo. Thay vào đó, chúng chịu sự điều chỉnh của các văn bản pháp luật chuyên ngành khác, phù hợp với mục đích sử dụng cụ thể của từng loại ấn phẩm. Tuy nhiên, luôn phải tuân thủ các quy định về nội dung thông tin, tránh vi phạm các điều cấm của pháp luật.